Gmina Przyrów zajmuje powierzchnię 80,4 km2 i jest położona w odległości około 35 km na wschód od Częstochowy, na skrzyżowaniu dróg krajowych Częstochowa-Kielce oraz Radomsko-Siewierz. Gmina usytuowana jest na styku Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej z Niecką Nidziańską. Granica między tymi jednostkami przebiega w osi południowy-wschód - północny-zachód.

Pod względem budowy geologicznej na obszarze gminy przeważa Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, będąca płytą wapieni górno jurajskich, łagodnie pochyla się ku północnemu - wschodowi i zapada się pod utwory kredowe Niecki Nidziańskiej. Taki układ geologiczny warunkuje z jednej strony występowanie podziemnych źródeł wód jurajskich, z drugiej strony zaś wysoki stopień zabagnienia powierzchni terenów niżej położonych.

Ogromny wpływ na ukształtowanie powierzchni gminy wywarła działalność lądolodu skandynawskiego. W jednym ze stadiów zlodowacenia śródlądowego (ok. 240-120 tys. lat p.n.e.) czoło lodowca przebiegało wzdłuż progu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Licznie zachowane osady polodowcowe: piaski, żwiry, iły, głazy wskazują, że teren ten był częścią moreny dennej, a masy wód z topniejącego lodowca spływały w kierunku północno-zachodnim żłobiąc bruzdy pradolin. Wniosek ten potwierdza w rzeczywistości charakterystyczna rynna polodowcowa łącząca Pilicę z Wartą, której zarys jest łatwo dostrzegalny dla studiującego środowisko, bądź też mapy topograficzne. Współcześnie pradolinę tę częściowo wykorzystują: koryto rzeki Wiercicy oraz strumień Kanał Lodowy, które są dopływami rzeki Warty. Rzeka Wiercica w swoim biegu od zbiornika w Zalesicach ma uregulowane koryto z licznymi progami i charakteyzuje się szybkim nurtem.

W części zachodniej gminy rozpościera się duży kompleks leśny stanowiący Park Krajobrazowy "Stawki", który jest częścią Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych. W obrębie Parku wydzielony został chroniony rezerwat "Wielki Las".

W południowej części gminy, w obrębie wsi Julianka, Sygontka i Zalesice, u podstawy wychodni skał utworów jurajskich występuje szereg źródeł krystalicznej wody jurajskiej zasilających rzekę Wiercicę, noszących nazwę "Niebieskie Źródła" z racji charakterystycznego zabarwienia obserwowanego przy słonecznej pogodzie. Na terenie gminy nie ma skał ostańcowych tak charakterystycznych dla środkowego terenu rzeki Wiercicy (gm.Janów), ale można obserwować budowę geologiczną gminy w dwóch wapiennikach występujących w obrębie wsi Sygontka. We wsi Sygontka, nieopodal cmentarza na Łysej Górze jest taras widokowy, z którego obserwować można w kierunku południowym tereny leśno-polne wsi Sieraków oraz lesiste wzgórza Jurajskiego Parku Krajobrazowego, a w kierunku zachodnim przy dobrej pogodzie, widoczne są ruiny zamku w Olsztynie.

Gmina Przyrów posiada rolniczy charakter gospodarki oparty na hodowli bydła mlecznego, co wynika z dolinnego, łąkowego charakteru północnej części gminy. Nie ma tu rozwiniętego potencjału przetwórstwa rolnego, co jest bolączką tutejszej gospodarki. Szereg drobnych warsztatów rzemieślniczych, głównie ślusarskich, nie ma większego znaczenia gospodarczego. Niegdyś na terenie gminy było zlokalizowanych 6 młynów zbożowych, które z jednym wyjątkiem wykorzystywały siłę rzeki Wiercicy.

Surowce naturalne reprezentowane są w postaci nieeksploatowanych zasobów piasków budowlanych i fornierskich. Głównym bogactwem naturalnym gminy są wody powierzchniowe i głębinowe. Rzeka Wiercica stanowi podstawę istniejących i nowobudowanych stawów rybackich w miejscowościach Zalesice, Sygontka, Knieja i Smyków, na których prowadzi się intensywną gospodarkę rybną. Wody głębinowe to dwa potężne zbiorniki podziemnych wód kredowych oraz jurajskich. Szczególne wody jurajskie są cennym bogactwem z racji swej doskonałej jakości i czystości. Wody te miały być wykorzystane dla potrzeb miasta Częstochowy jednak plany te zostały porzucone. Wody jurajskie mogą być wykorzystane do celów pitnych, a póki co, poprzez liczne źródła, zasilają rzekę Wiercicę, w której wędkarze mogą łowić pstrągi.

W trosce o losy środowiska naturlanego i zasbów wód głębinowych gmina wybudowała oczyszczalnię ścieków w Przyrowie oraz gminne składowisko odpadów komunalnych.

Mapa Gminy Przyrów